Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun, Bazı Kanunlar ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda kabul edildi.
Öneriye göre, hasar tespit raporlarına dayanılarak oluşturulan idari işlemlere karşı açılan iptal davalarında, hak sahipliğine ilişkin süreçler hariç, İdari Usul Kanunu’na eklenecek unsurla yeni prosedürler getiriliyor. Keşif yapma ve bilirkişi raporlarını sunma süreleri kısaltılıyor.
15 GÜN İÇİNDE KARAR VERİLMESİ GEREKİYOR
Taraflar talep etse dahi duruşmanın yapılması mahkemenin takdirine bırakılmıştır; Davaların, belgenin tamamlanmasından sonra veya ara karar, keşif, bilirkişi incelemesi veya duruşmanın gerekli olduğu hallerde bunların tamamlanmasından sonra en geç 15 gün içinde karara bağlanmasına karar verilir.
Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü kurulacak ve Müdürlüğün özel bütçesi olacak. Riskli binaların tespiti ve Hazine taşınmazlarının değerlendirilmek üzere Bakanlığa tahsisine ilişkin görev, hak ve yetkilerin artık Kentsel Dönüşüm Başkanlığı tarafından kullanılmasını sağlayacak değişiklikler yapılıyor.
İSTANBUL’DA DÖNÜŞÜM HIZLANACAK
Teklifle birlikte İstanbul’daki dönüşümü hızlandıracak proje hayata geçirildi. ‘Yarısı bizden’Kampanyanın uygulanabilmesi için yararlanıcılara üretim amaçlı maddi yardım sağlanmasına ilişkin kanunda düzenleme yapılıyor.
Alınan kararı ve sözleşme kurallarını içeren teklif, salt çoğunlukla alınan karara katılmayan maliklere, noter aracılığıyla veya ilgili muhtarlıkta ilan edilmek suretiyle 15 gün süreyle, kat malikleri tarafından ise 15 gün süreyle tebliğ edilecektir. Kararı salt çoğunlukla aldı.
Bu kapsamda kentsel dönüşüm kararı alabilmek için hak sahiplerinin üçte iki çoğunluğunun aranması şartı kaldırıldı.
Düzenlemeyle kentsel dönüşüm kararı hak sahiplerinin salt çoğunluğuyla verilecek.
Riskli yapı denetimi Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü veya idareler tarafından resen yapılabilir.
Riskli binaların tespiti hak sahipleri veya kiracılar tarafından engelleniyorsa, riskli binalar mülki idare amirinin yazılı izni alınarak çilingir yardımıyla açılacak ve denetlenecek.
Riskli binaların yıkılması için mülk sahiplerine tek seferde 90 günden fazla olmamak üzere ek süre verilecek. Tahliyenin engellenmesi durumunda polis devreye girecek.
İŞTE O ELEMAN VE TÜM DETAYLAR
Kanuna göre, 6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş merkezli olarak meydana gelen deprem nedeniyle genel hayatı etkileyen afet bölgesi olarak değerlendirilen yerlerde, hak sahipliğine ilişkin süreçler hariç olmak üzere, hasar tespit raporları esas alınarak tesisler kurulacak. Bu depremlerin yol açtığı hasarlar ve sonrasında meydana gelen depremlerle ilgili. İdari işlemlere karşı açılan iptal davalarında yeni prosedürler getiriliyor. Düzenlemenin amacı yargı süreçlerinin hızlandırılmasıdır.
Buna göre 10 gün içerisinde ilk inceleme yapılacak ve dilekçe ve ekleri tebliğde yayımlanacak. Savunma verme süresi dilekçenin tebliğinden itibaren 15 gün olacaktır; Bu süre bir defaya mahsus olmak üzere en fazla 10 gün uzatılabilir. Savunma verildiğinde veya savunmanın sunulma süresi sona erdiğinde belge tamamlanmış sayılacaktır.
Yürütmenin durdurulması talebine ilişkin kararlara itiraz edilemez.
Keşif ve bilirkişi incelemesinin gerekli olduğu durumlarda, belgenin tamamlanmasından itibaren 15 gün içerisinde keşif yapılacaktır. Tarafların hak ve menfaatlerinin korunmasının gerekli olduğu hallerde ilk incelemenin ardından keşif ve bilirkişi incelemesi de yapılabilir. Bilirkişi raporları 15 gün içerisinde mahkemeye teslim edilecek. Raporun tebliğinden itibaren 7 gün içinde bilirkişilere ve bilirkişi raporlarına itiraz edilebilir.
Duruşmanın yapılması tarafların talebine ve mahkemenin kararına bağlı olacaktır. Duruşma daveti, duruşma tarihinden en az 15 gün önce taraflara gönderilecektir.
Bu durumlar, belgenin tamamlanmasından veya ara karar, keşif, bilirkişi incelemesi veya duruşmanın gerekli olduğu durumlarda bunların tamamlanmasından itibaren en geç 15 gün içinde karara bağlanacaktır.
Son kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içinde itiraz edilebilecek. İtiraz dilekçeleri 10 gün içinde incelenerek tebliğ edilecektir. İtiraz dilekçelerine cevap verme süresi 15 gün olacaktır. İtiraz talebi en geç 2 ay içinde karara bağlanacak.
Bu unsur kapsamındaki tam yetki davaları ile iptal davaları bir arada görülemez. Bu unsurun yürürlüğe girdiği tarihten önce birlikte açılmış olan iptal ve tam yetki davaları ayrılacak ve mevcut aşamadan itibaren bu davaların görülmesine devam edilecektir.
Bu unsur, kararların verildiği aşamadan başlamak üzere, yönetmeliğin yürürlüğe girdiği tarihten önce açılan davalara da uygulanacaktır.
Buna göre savunma verme, bilirkişi raporuna itiraz etme, itirazda bulunma ve itiraz dilekçesine cevap verme süreleri değişmeyecek.
Rezerv yapı alanları yeniden tanımlanıyor
Kanunda ayrıca kredi sözleşmesinin amacına uygun olarak Kentsel Dönüşüm Müdürlüğüne dış finansman olanakları sağlanmasına yönelik düzenlemeler de yapıldı. Kamu Maliyesi ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’da “dış borç tahsisi” tanımına “Kentsel Dönüşüm Müdürlüğüne” ibaresi eklendi.
Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü kanunla özel bütçeli idare olarak düzenlenirken, Dünya Bankası tarafından finanse edilen kredinin Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü’ne tahsis edilmeye devam edilmesi yönünde düzenleme yapıldı.
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun’da “rezerv yapı alanı” tanımı değiştirildi. Rezerv yapı alanı açıklamasında yer alan “yeni yerleşim alanı olarak” ibaresi metinden çıkarılırken, bu düzenlemeye istinaden uygulamada açılan davalarda herhangi bir taşınmazın imar alanı olması gerektiği değerlendirilerek karara varıldı. konut alanları dışında rezerv yapı alanı olarak belirlenmek üzere, yerleşim yerlerindeki parseller de rezerv yapı alanı olarak ayrılmıştır. Yapı alanı olarak belirlenmesinin mümkün hale getirilmesinin amaçlandığı belirtildi.
Riskli binaların tespiti ve Hazine taşınmazlarının değerlendirilmek üzere Bakanlığa tahsisine ilişkin görev, hak ve yetkilerin bundan sonra Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü tarafından kullanılmasını sağlayacak şekilde kanunda değişiklik yapıldı.
Buna göre riskli yapı tespiti Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü veya idare tarafından resen yapılabilecek. Uygulamada bazı malik veya kiracıların riskli binaları tespit etmesinin engellendiği ve kendi bağımsız birimlerinden tespit için numune alınmasına izin verilmediği görüldüğünden, kapalı kapılar veya yeterli kolluk kuvvetinin bulunduğu alanlar açılarak riskli binaların tespitinin mümkün olacağı, gerekiyorsa mülki idare amirinin vereceği yazılı izin esas alınarak yapılabilir.
Riskli bina tespitine ilişkin bilgilerin yer aldığı rapor riskli binaya asılacak, e-Devlet Kapısı üzerinden maliklere bilgi verilecek ve 15 gün süreyle ilgili muhtarlıkta ilan edilecek. Tespitle ilgili bilgileri içeren rapor, muhtarlıkta yapılacak ilanın son gününde hak sahiplerine tebliğ edilmiş sayılacaktır.
Gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerinin, sahibi oldukları taşınmazın rezerv yapı alanı olarak belirlenmesini talep edebilmeleri için; Bu gayrimenkullerin inşaatı için kullanılan arsanın yüzde 30’unun mülkiyet aşamasına geçilmesi veya aynı büyüklükteki bedelin özel gelir olarak Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü’ne verilmesi gerekecek. Dönüşüm projelerinin hesabı.
Kolluk kuvvetleri tarafından tahliye
Alanlarda uygulama döneminde imar ve imar haklarının kısıtlanması ve bölgedeki binalara verilen elektrik, su, doğalgaz gibi hizmetlerin durdurulması konusunda Bakanlığa verilen görev ve yetkiler Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü tarafından kullanılacak.
İstanbul’da dönüşümü hızlandırmak amacıyla başlatılan “Yarısı Bizden” kampanyasının hayata geçirilmesi için yararlanıcılara üretim amaçlı maddi yardım yapılmasına ilişkin kanunda düzenleme yapıldı.
Riskli binaların yıkımıyla ilgili olarak Bakanlığa verilen görev ve yetkiler bundan sonra Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü tarafından kullanılacak.
Riskli binaların yıkılması için mülk sahiplerine tek seferde 90 günden fazla olmamak üzere ek süre verilecek.
Kanun kapsamındaki yapıların tahliyesinin engellenmesi halinde; Tahliye, yerel yönetim amirinin vereceği yazılı izin doğrultusunda yeterli kolluk kuvvetleri tarafından gerçekleştirilecektir.
Cumhurbaşkanlığı veya yönetim tarafından yaptırılan veya yaptırılan riskli binaların tespiti, tahliyesi ve yıkımına ilişkin masraflar, sahiplerinden payları oranında tahsil edilecek.
Kanun kapsamındaki binaların tahliye ve yıkımına ilişkin ayni ve şahsi hak sahiplerine bildirim, tahliye ve yıkım tutanağının binaya asılması, e-Devlet Kapısı üzerinden maliklere bildirilmesi ve duyurulması suretiyle yapılacak. 15 gün içerisinde ilgili muhtarlığa başvurulur. Tahliye ve yıkım işlemi, muhtarlıkta yapılan ilanın son gününde ayni ve özlük hak sahiplerine tebliğ edilmiş sayılacaktır.
Kentsel dönüşümlerde inşaat ruhsatı alınması da dahil olmak üzere tüm iş ve işlemler, maliklerin payları oranında salt çoğunluğunun alacağı karara bağlı olarak gerçekleştirilebilmektedir.
Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlar Hakkında Kanun Hükmünde Kararname ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Genel Kurulunda kabul edildi.
Kabul edilen yasaya göre, kentsel dönüşümlerde inşaat ruhsatı alınması da dahil olmak üzere tüm iş ve işlemler, maliklerin payları oranında salt çoğunluğunun alacağı karara bağlı olarak gerçekleştirilebilecek.
Alınan kararı ve sözleşme esaslarını içeren teklif, salt çoğunlukla alınan karara katılmayan maliklere, noter aracılığıyla veya ilgili muhtarlıkta ilan edilmek suretiyle 15 gün içinde bildirilir.
Satış bedelinin eksik hesaplanması nedeniyle satış işleminin iptal edilmesi halinde, satış bedeli ile yargı kararında belirtilen şekilde hesaplanacak bedel arasındaki fark, payı satın alan malik tarafından eski sahibine ödenecek. kimin hissesi satıldı.
Yoksul veya dar gelirli sayılanlara verilecek bağımsız bölümler için hak sahibinin borç alması gerekiyorsa ancak hak sahibinin borçlanma bedelini ödeyecek mali gücü yoksa bağımsız bölümün tescili mümkündür. Paylı mülkiyet esasına göre, hak sahibi ve Başkanlık adına tapu sicilindeki hak sahibinin ismine karşılık gelen birim. Yararlanıcının üzerinde ikamet edebileceği kayıtlı başka bir konut gayrimenkulünün bulunmaması halinde, bu bağımsız bölümlerde oturma hakkı hak sahibine, lehdarın evli olması halinde ise eşine devredilecektir. sürecin tarihi.
Arsa haline gelen taşınmazlardaki pay sahipliğinin ortadan kaldırılması için dava açılabilir.
Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü’ne devredilen Hazine taşınmazları; Bakanlığın bağlı, ilgili ve ilgili kurum ve kuruluşları ile bunların bağlı kuruluşlarına, belediyeler ve şirketlerine, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, başta bina sahipleri ve bunların yasal veya sözleşmesel varislerine gerçeğe uygun değeri üzerinden ; Bu amaçla küçük sanayi sitesi kurmak üzere kurulan kooperatiflere ve belediyelere, mevcut değerinin yüzde 50’sinden az olmamak kaydıyla Cumhurbaşkanlığınca belirlenecek fiyatla doğrudan satılabileceği gibi, doğrudan kiraya da verilebilir. Cumhurbaşkanlığınca belirlenecek fiyat.
Bu taşınmazların kısmen veya tamamen, alan veya parselin sahibi olanlar dışındaki üçüncü kişilere satışı halinde, müdürlük veya Hazine Müsteşarlığı fark etmeksizin Kentsel Dönüşüm Müdürlüğünün önalım hakkı kullanılacaktır. Kanun kapsamındaki taşınmazlarda paydaş olup olmadığı ve bu taşınmazlarda paylı veya bağımsız mülkiyetin bulunup bulunmadığı.
Kanun kapsamındaki alan ve parseller için onaylanan imar ve parselasyon planları 15 gün süreyle ilgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü’nde ilan edilecek. Bu planlara itirazlar ilan süresi içinde ilgili Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğüne yapılacak ve itirazlar bakanlık tarafından 5 gün içinde değerlendirilecek. İtirazların reddedilmesi durumunda planlar, ayrı bir onay sürecine gerek kalmaksızın, ret kararı tarihinde kesinleşecektir.
Cumhurbaşkanlığı tarafından lisans verilen kuruluşlar, yönetmelik kapsamındaki başvurulara ilişkin faaliyette bulunabilecek, bu başvurulara ilişkin kararlar alabilecek ve başvuruları yürütebilecek.
Türk Medeni Kanunu kararları uyarınca yönetmelik kapsamındaki yapıların yıkılması sonucu arsa haline gelen taşınmazlara katılımın ortadan kaldırılması için dava açılabilir, ancak bu davanın açılmış olması katılımın ortadan kaldırılması, bu Yönetmelik kapsamında menfaat sahiplerinin payları oranında salt çoğunlukla karar alınmasına ve bu karar doğrultusunda sürecin yürütülmesine engel teşkil etmeyecektir.
Kanun aynı zamanda Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü yönetim ekiplerinin mali ve özlük haklarını da düzenledi.
Kanunen riskli yapı tespiti, Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü’nün talep etmesi halinde, mahalli idare amirinin yazılı iznine istinaden yeterli kolluk kuvvetleri tarafından resen yapılabilecektir.
Binaların verilen süre içerisinde boşaltılmaması halinde, tahliye ve yıkım iş ve işlemleri, yerel idarenin yazılı iznine istinaden yeterli kolluk kuvveti ile Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü tarafından yapılabilir.
Hak sahibine ait mevcut taşınmazın değeri ile yeni yapıda hak sahibine verilecek konut veya iş yerinin değeri dikkate alınarak veya İdarece karar verilmesi halinde hak sahipliği çalışmaları yapılacaktır. Başkanlık, sabit oran, gelir paylaşımı ve benzeri yöntemlerle.
Hak sahibinin borç alması gerekiyorsa, borç tutarına göre hak sahibi ile sözleşme yapılacak ve borç tutarının tamamı ödenene kadar tapu devredilemeyecek.
Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü tarafından yapılacak binaların imar planlarında bu amaca tahsis edilmesi şartıyla, uygulama imarına aykırı olmamak kaydıyla mimari, statik, tesisat ve her türlü teknik sorumluluklar müdürlük tarafından üstlenilir. plan ve mevzuata uygun ve mülkiyeti belgelenmiş olup, başvuru tarihinden itibaren 30 gün içerisinde herhangi bir ek belge talep edilmeksizin avans ödemesi yapılır. Projeye göre bu yapıların tamamlanmasını takip eden 30 gün içerisinde inşaat ruhsatı ve yapı kullanma izin belgesi verilecek.
Kentsel Dönüşüm Müdürlüğü gelirleri, Genel bütçeden yapılacak Hazine yardımı, her türlü nakdi, taşınır ve taşınmaz bağış ve yardımlar, Müdürlüğün ayni ve menkullere vereceği bilgi, belge ve hizmetler karşılığında alınacak bedeller Tüzel kişiler, taşınır malların satışından, kiralanmasından veya işletilmesinden elde edilen gelirler. Taahhütlerini kısmen veya tamamen yerine getirmeyen müteahhitlerden alınan tazminatlar, garantiler ve gelir kaydedilen diğer gelirlerden oluşacaktır.
Dönüşüm projeleri özel hesabı 31 Aralık 2025 tarihinde kapatılacaktır. Bu tarihten itibaren söz konusu hesapta yer alan nakit bedeller bir taraftan Cumhurbaşkanlığı bütçesine gelir, diğer taraftan da mevcutta Cumhurbaşkanlığı tarafından ödenek olarak kaydedilecektir. ya da yeni açılan bütçe düzenlemeleri. Özel hesabın hak ve yükümlülükleri Cumhurbaşkanlığına devredilecek.
Kanunla İhtisas Kanununda düzenleme yapıldı. Buna göre, 6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ta meydana gelen depremler nedeniyle genel hayatı etkileyen afet bölgesi sayılan yerlerde, 1 Ocak 2028 tarihine kadar adli ve idari yargı mercilerinde depremle ilgili iş, dava, soruşturma ve kovuşturmalarda bilirkişi görevlendirilebilecek. 1 Ocak 2028’e kadar.
Asgari kuralları sağlayan ancak ilgili uzmanlık bölgesi listesi veya listelerinde yer almayan uzmanların, ilgili kanunlardaki usule tabi olmaksızın atanmalarına izin verilecek.
